Συγκεκριμενοποιημένη κρισιολογία (Corrine Leigh Buttah)

Η κυματιστή γραμμή με έκανε να νιώθω άβολα, διαισθανόμουν τον κίνδυνο, αλλά μου άρεσε η ομαλότητα του πάνω-κάτω. Η τελευταία γραμμή ήταν ένα απότομο σκαμπανέβασμα. Με πονούσε το πέος, η κοιλιά, κτλ.
– Roberto Bolaño, Antwerp

Η διάγνωση της κρίσης παίρνει τη μορφή αριθμών και γραφημάτων, του δείκτη ενός χεριού που χαράσσει μια γραμμή πάνω-κάτω, και πιο κάτω, όλο πιο κάτω. Αντίστοιχο είναι το αίσθημα που διακατέχει όλους όσους αντιπροσωπεύει αυτή η βυθιζόμενη γραμμή: είναι στα κάτω τους, όλο πιο κάτω. Τα συμπτώματα της κρίσης ακολουθούν τη διάγνωσή της. Η εδραίωση μιας κατάστασης χάους γεννά ένα είδος διαύγειας όπου, αναδρομικά, τα μέρη συνθέτουν ή μοιάζουν να συνθέτουν ένα σύνολο.

Το έργο του Δημοσθένη Αγραφιώτη φέρνει στο φως ένα λεξιλόγιο και ένα συντακτικό για τον τρόπο με τον οποίο η «κρίση» συζητιέται και επιτελείται στη σύγχρονη κοινωνία. Το Crisiology (Κρισιολογία) παρέχει εικόνες μέσα από τις οποίες μπορεί κανείς να επεξεργαστεί τις ιδιαιτερότητες της τωρινής Ελληνικής οικονομικής κρίσης, και ταυτόχρονα εξετάζει την οπτική διατύπωση της κρίσης γενικά. Τα έργα που εντάσσονται στο Crisiology επιστρέφουν ξανά και ξανά στις μεταφορές που προέρχονται από την ετυμολογική σημασία της λέξης «κρίση», όπως η διαταραχή της φυσιολογικής κατάστασης, το άρρωστο σώμα.[ https://crisiology.dagrafiotis.com/]. Το έργο CRIES, crise συλλαμβάνει φωτογραφικά απομεινάρια και τεκμήρια του αλλοιωμένου δέρματος της πόλης της Αθήνας. Ο φακός του Δημοσθένη Αγραφιώτη λειτουργεί σαν ένα προτεταμένο δάχτυλο που ακολουθεί το γράφημα της αγοράς προς τα κάτω και πάλι κάτω. Το παράξενο είναι ότι το προτεταμένο αυτό δάχτυλο-φακός δεν κάνει καμία προσπάθεια να εξηγήσει τι έχει συμβεί στην Αθήνα της κρίσης. Αντ’ αυτού, εκτελεί τη συναισθηματική και επιτελεστική χειρονομία που εκτείνεται ανάμεσα στην χιλιοπαιγμένη «καραμέλα» της «κρίσης» και τις υλικές, αισθητές συνέπειές της.

Το απόσπασμα με το οποίο ξεκινά το παρόν δοκίμιο προέρχεται από τη νουβέλα Antwerp (2002) του Roberto Bolaño. Η πειραματική της αφήγηση δομείται γύρω από μια σειρά ιστοριών που εναλλάσσουν τις εικόνες, τις περιγράφουν και ξαναπεριγράφουν κατά τρόπο ώστε τα στοιχεία που τις συνθέτουν να βρίσκονται σε συνεχή ροή. Η ανάγνωση της νουβέλας είναι μια διαδικασία αποκάλυψης και συσκότισης που παραπέμπει στον τρόπο με τον οποίο απεικονίζονται και εκφράζονται γλωσσικά οι κρίσεις. Τα βιβλία-καλλιτεχνήματα Krisis και Autorité, Crise, AutoCRISté του Δημοσθένη Αγραφιώτη φιλτράρουν την αισθητική της κρίσης σε ενότητες γραμμών και γλώσσας που επαναλαμβάνονται και επανασυνδυάζονται, προσφέροντας τάξη και οργάνωση, αλλά όχι και νόημα.

Παρά την αφαίρεση που συνεπάγεται ο όρος «κρίση» και την αποτυχία περιγραφής της, τα αποτελέσματά της συγκεκριμενοποιούνται πάνω στο σώμα: «Με πονούσε το πέος, η κοιλιά, κτλ.» Από αυτή την άποψη, η κρίση είναι επιτέλεση (performance) που παρουσιάζει τα συμπτώματα μιας διάγνωσης. Ο Αγραφιώτης αναλαμβάνει τον επιτελεστικό ρόλο του «γιατρού» που επιχειρεί να θεραπεύσει την εσωτερίκευση της κρίσης από τα (πολιτικά και ατομικά) σώματα τα οποία επηρεάζονται από αυτή. Το λευκό χρώμα της μπλούζας εργαστηρίου που φοράει κατά την επιτέλεση Crisiologi_a (Κρισιολογί_α) συγκειμενοποιεί τις κινήσεις του στην κατεύθυνση της «θεραπείας» ή της εξάλειψης της κρίσης στο πλαίσιο μιας καθιερωμένης επιστημονικής μεθοδολογίας, ενώ παράλληλα παραπέμπει στο ράσο του ιερέα. Η επιτέλεση γίνεται μια χειρονομία στον ενδιάμεσο χώρο — τον χώρο ανάμεσα στη ρυθμιστική δράση και τα σωτήρια αποτελέσματά της, στην τεχνογνωσία και την πίστη που επενδύεται μέσω αυτής. Ο διάλογος που ανοίγει το Crisiology θέτει το ερώτημα: Πώς θα πρέπει να κινηθούν τα σώματά μας όταν αυτή η επένδυση αποτύχει;

Η κρίση χρέους είχε διαγνωστεί από το απότομο σκαμπανέβασμα μιας γραμμής σε ένα γράφημα, με την ενδεχόμενη λύση να βρίσκεται αποκλειστικά στα χέρια «ειδικών». Η εν πολλοίς άυλη κρίση της αγοράς μετατρέπεται σε βάρος που σηκώνουν συγκεκριμένοι, πολύ «υλικοί» ώμοι και γίνεται αισθητό στις πόλεις όπου το υφίστανται. Τα όρια του μεταφορικού, χειρονομιακού ή καλλιτεχνικού πεδίου στο πλαίσιο και ως απόρροια της οικονομικής κρίσης επεκτείνονται στο επίπεδο της καθημερινής ζωής, όπου οι πολίτες-επιτελεστές είναι διαρκώς αναγκασμένοι να συμφιλιώνουν τον χώρο ανάμεσα στη διάγνωση και τα συμπτώματα. Το Crisiology του Αγραφιώτη διεξάγει μια κριτική αναζήτηση καλλιτεχνικών δράσεων, ρυθμίσεων και χορογραφιών του σώματος και της γλώσσας προκειμένου να ορίσει τα όρια αυτού του χώρου, όπου η ορολογία και οι εικόνες που διαθέτουμε για να επεξεργαστούμε τις κρίσεις αδυνατούν να φέρουν συγκεκριμένο νόημα.

Μτφρ. Γιάννης Δημητριάδης
Corrine Leigh Buttah, Σεπτέμβριος 2016
Πρώτη δημοσίευση, Vakxikon.gr

Posted in Χωρίς κατηγορία permalink

Comments are closed.